Japan: herkenbaar anders

Japan, het land vol met tradities en cultuur en tegelijkertijd super modern. Cultuur, natuur, beleefde mensen en goed eten: de perfecte mix voor een mooie reis. In drie weken trekken we van het noorden, Tokyo en Nikko, naar Fukuoka in het zuiden.

Voor degenen die weinig weten over Japan, eerst even wat feiten en weetjes over het land om een beter beeld te krijgen.
Het land heeft meer dan 127 miljoen inwoners en bestaat uit ongeveer 6.800 eilanden. Men rijdt aan de linkerkant van de weg, het boeddhisme is één van de belangrijkste godsdiensten, Japanners eten met stokjes en sumoworstelen is de nationale sport. Anno 2018 lopen er nog steeds geisha’s rond in Japan en animatiefilms en manga zijn erg populair. Het land heeft de meest punctuele treinen ter wereld met een gemiddelde vertraging van minder dan een minuut. Dat Japan in snel tempo vergrijst, is misschien niet nieuw voor je, maar een klein detail is: er worden meer luiers voor ouderen verkocht dan babyluiers. Er staan bijna 6 miljoen verkoopautomaten in het land, met een aanbod van vooral dranken en voedsel, maar ook seksspeeltjes. In de steden kun je ze op elke hoek van de straat vinden.

Veel toeristen bezoeken het land in het voorjaar om de vele kersenbloesembomen in bloei te zien. Hiervoor zijn wij helaas te vroeg, of te laat, het is maar hoe je het bekijkt. We zien vooral veel steden met de bijbehorende cultuur en ontelbare tempels, we zien natuur, bergen, meren en kastelen. Ook krijgen we een betere indruk van een droevig onderdeel van de geschiedenis van het land, tijdens ons bezoek aan twee atoombommusea.

Iedereen kent de tragische geschiedenis van Japan, aangevallen door Amerika met twee atoombommen. Op 6 augustus 1945 werd de allereerste atoombom ooit, geworpen op Hiroshima. Drie dagen later volgde een atoombom op Nagasaki. De musea zijn vooral informatief, waarin Japan geen slachtofferrol aanneemt. Ze willen juist laten zien wat er gebeurd is, waarom het gebeurd is en wat voor impact het heeft gehad, maar vooral willen ze voorkomen dat dit zich ooit, waar dan ook, nog eens herhaald. In de musea is te lezen dat veel mensen denken dat de atoombommen zijn gebruikt om te zorgen dat Japan zich over zou geven, zodat de 2^e Wereldoorlog beëindigd kon worden. In werkelijkheid had Japan al aangegeven zich te willen overgeven, maar Amerika had ondertussen veel geld geïnvesteerd in de ontwikkeling van de atoombom. Om dit geld te legitimeren aan de bevolking en de atoombom in een werkelijke omgeving te testen hebben ze alsnog besloten de bommen te werpen.

De musea en met name de vredesparken zijn erg indrukwekkend om te zien. De meeste indruk maakt echter de A-Bomb Dome: het verwoeste gebouw in Hiroshima dat men heeft laten staan. Het gebouw is de herinnering aan de krachten van de atoombom tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er staan slechts nog een aantal muren overeind en het geraamte van de koepel. Ze hebben destijds besloten om de restanten van het gebouw in stand te houden. Sommige mensen waren hier op tegen, anderen waren voor. De voorstanders wilden laten zien wat het resultaat is van de atoombom en ervoor zorgen dat dit nooit meer zal gebeuren. Anderen wilden juist dat het vernietigd werd, omdat ze niet telkens aan het donkere verleden herinnerd willen worden. Het ziet er indrukwekkend uit, zo’n gebouw dat half vernietigd is, daar word je wel stil van.

Gelukkig heeft Japan ook veel mooie verhalen en hebben we leuke dingen gedaan. Tokyo is een echte metropool, een zakelijke stad, maar er is ook genoeg te beleven. Er is een uitgebreid metronetwerk, waar men dankbaar gebruik van maakt. Kyoto is een heel andere stad, minder druk en er is veel meer cultuur te zien. Daardoor kwam de stad op mij een stuk gemoedelijker en vriendelijker over dan Tokyo. Kyoto is tevens de stad waar nog enkele geisha’s werken, er zijn honderden tempels en je kunt er deelnemen aan een theeceremonie. We krijgen hier een inkijkje in de Japanse tradities en rituelen.

Verspreid over Japan zijn diverse, natuurlijke heetwaterbronnen te vinden. Dit komt omdat Japan op meerdere platen ligt, waardoor er regelmatig aardbevingen en vulkaanuitbarstingen zijn. Het is vrij fris tijdens ons bezoek aan Japan, dus die heetwaterbronnen zijn heerlijk. In Beppu hebben we enkele bronnen bezocht, waaronder modderpoelen, een geiser en andere borrelende poeltjes. De meeste van deze zijn veel te heet om in te zitten. Er zijn echter ook heetwaterbronnen die wel geschikt zijn voor mensen, genaamd ‘onsen’. De baden hebben verschillende temperaturen, maar zijn minimaal 40 graden. Ik kan je vertellen, een bad van 43 tot 45 graden Celcius daar spring je niet zomaar in als je dat niet gewend bent.

Aan het eind van de reis bezoeken we een stad die hechte banden heeft met Nederland. Ik heb me in het buitenland nog nooit zo in Nederland gevoeld als in Nagasaki. In deze stad ligt het voormalig eilandje genaamd Dejima. Dejima is van 1641 tot 1859 een Nederlandse handelspost geweest. Er is een tijd geweest dat Japan met geen enkel land handel voerde, behalve met Nederland. De Nederlanders woonden op dit kleine eilandje, waar ze niet vanaf mochten en in de gaten werden gehouden door de Japanners. Het verblijf op het eiland had een positief effect op de handel van de VOC. Op het eiland zijn vele, nagebouwde pakhuizen te zien. Omdat er veel Nederlanders in Nagaskai waren en verder geen andere westerlingen, werden alle westerse mensen Hollanders genoemd. Het voormalige eiland is inmiddels geen eiland meer, omdat de stad inmiddels goed volgebouwd is. Men is echter van plan om het eiland zoveel mogelijk te reconstrueren.

Ik loop rond het eiland, wanneer ik een grote groep mensen zie staan. Bovendien zijn er enkele wegen afgesloten. Natuurlijk kan ik mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen en moet ik een kijkje gaan nemen. Via een omweg kom ik dichterbij en krijg ik een wat beter zicht op het gebeuren. Plots hoor ik uit het niets de klanken van het Nederlandse volkslied. Ik dacht ik hoor het vast verkeerd, dus ik stop en blijf luisteren. Het is toch echt het Wilhelmus dat hier in Japan op straat wordt afgespeeld. Ik wil weten wat er aan de hand is, dus ik vraag aan Google wat er vandaag in Nagaski gepland is. Mijn trouwe vriend laat me niet in de steek en weet mij te vertellen dat Prinses Laurentien hier vandaag is om de brug, de hoofdingang over de rivier, naar Dejima te openen. Deze is pas gereconstrueerd en wordt nu dus geopend. Toevallig dat ik net nu voorbij kom, want ik wist helemaal niet dat dit plaatsvond.

Met het Wilhelmus in mijn hoofd val ik in slaap, om de volgende dag mijn patriottisch gevoel verder uit te breiden. We gaan namelijk naar Huis ten Bosch. Nee, ik bedoel niet het paleis in Den Haag, maar het themapark in de buurt van Nagasaki. In het park is een Nederlands dorp gereconstrueerd. Diverse Nederlandse stedelijke elementen, de meeste uit Amsterdam, zijn gecombineerd tot een dorp. Zo zijn er grachten, molens, een ophaalbrug, kleine bloemenvelden en grachtenpanden. Je kunt het paleis Huis ten Bosch bezoeken, naar de Nieuwe Kerk in Leiden of naar de top van de Domtoren. Uit respect is de Domtoren net iets kleiner dan het origineel. Je kunt met de lift naar de top, vanwaar je een mooi uitzicht hebt over het hele park.

Mede door aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en oorlogen, hebben de Japanners in de loop der jaren enorm veel ervaring gekregen in het reconstrueren van gebouwen. Waarschijnlijk daarom is het park zo mooi, men heeft heel goed zijn best gedaan alles tot in de details na te bouwen, tot aan de straatstenen toe. Deze kinderkopjes heb ik in Japan nergens anders gezien, het zag er echt heel netjes uit. Hoewel ik in Japan was, waande ik me even in Nederland.

Met name door deze afwisseling, vliegen de drie weken in Japan voorbij. Hoewel Japan erg modern is, netjes en gestructureerd, heeft het ook een hele eigen cultuur. Je hebt inmiddels een indruk gekregen van Japan, maar in het volgende verhaal zal ik enkele onderdelen van de cultuur wat uitgebreider beschrijven. Ik hoop je hier dan weer te zien!